Mesleklerinde ve kariyerlerinde farklılık yaratmak isteyen herkes yurt dışı eğitimi konusunu son yıllarda daha fazla inceler olmuştur. Bu konuda ülkelerinde uluslar arası öğrencilere sağladıkları kolaylıklar da etmen olmuştur. Bu yazımızda yurt dışı eğitimi konusunda ilgi çeken İtalyan eğitiminden bahsedeceğiz. İtalya’da bir yüksek öğrenim almayı planlıyorsanız, öncelikle bu ülkedeki yüksek öğrenim sistemini bilmelisiniz.
Bu ülkedeki işleyişin nasıl olduğunu bilmezseniz nereye nasıl gideceğinizi de bilemezsiniz. Bu yazımızda sizin için İtalyan yüksek öğrenim sistemine yakından baktık. Buyurun yazımızın devamına;
İtalya’daki yüksek eğitim çoğunlukla büyük ve uluslararası bir kamu ve devlete bağlı üniversiteler ağı tarafından sağlanmaktadır. İtalya’nın devlet tarafından işletilen üniversiteleri, İtalyan Eğitim Bakanlığı’nın denetimindedir. Ayrıca bir dizi özel üniversite ve devlet tarafından işletilen ortaöğretim sonrası mesleki eğitim merkezide bulunmaktadır.
İtalyan üniversiteleri dünyanın en eski üniversitelerindendir. Özellikle Bologna Üniversitesi (1088’de kurulmuş, dünyanın en eski üniversitesi), 1222 yılında kurulan Padua Üniversitesi ve 1224 yılında kurulan Napoli Üniversitesi, Avrupa’daki en eski devlet üniversiteleri arasındadır. İtalya’daki çoğu üniversite devlet tarafından desteklenmektedir.
İtalyan yüksek öğrenimi, iki ana eklemden oluşan ikili bir sistemde yapılandırılmıştır:
- Üniversite sektörü
- Üniversite dışı sektör
Şu anda, üniversite sektörü, içinde ayrıca sınıflandırılan 89 üniversite kurumundan oluşmaktadır:
- 2 Politeknik ve Yabancılar için 2 Üniversite olmak üzere 60 Devlet üniversitesi
- 17 eyalet dışı üniversite (yasal olarak devlet tarafından tanınmaktadır)
- Lisansüstü üniversite çalışmaları konusunda uzmanlaşmış 6 yüksek okul
- 11 telematik üniversite.
Üniversite dışı sektör kurumlarıyla birlikte 4 eğitim tipini içerir:
- AFAM kurumları (Sanat ve Müzikte Yüksek Öğrenim): Güzel sanatlar akademileri, uygulamalı sanatlar için yüksek enstitüler, müzik konservatuarları ve tanınmış müzik enstitüleri, müzik ve koreografik çalışmaları için yüksek enstitüler, ulusal akademiler;
- Dil aracıları için yüksek öğretim:
- Yüksek entegre eğitim (FIS): daha yüksek teknik eğitim ve öğretim programları (IFTS);
- İlgili kurumlarıyla birlikte Eğitim Bakanlığının dışındaki bakanlıkların denetimine giren birkaç özel alan (ör. arşivleme, diplomatik, restorasyon, askeri araştırmalar, vb.).
Üniversite Sektörü
Devlet üniversiteleri, bilimsel, öğretimsel, yönetsel, mali ve kitap belirleme özerkliğine sahip kamu kuruluşlarıdır; hem kamu hem de özel hukukta tam yasal kapasiteye sahiptirler. Bu kurumlarınbaşlıca görevleri bilimsel araştırma ve yüksek öğretimdir.
Üniversite özerkliği ilkesinden dolayı, her üniversite, rektörlük kararnameleri ile çıkarılan kendi tüzüklerini ve düzenlemelerini hazırlayabilir.
1999 yılından bu yana, İtalyan üniversite sistemi “Bologna Süreci” nin hedeflerini karşılamak üzere reforma tabii tutulmuştur ve 3 döngü halinde düzenlenmiştir: Laurea – Lisans derecesi (birinci devir akademik derece), Laurea Magistrale – Yüksek Lisans (2. devre akademik) derece), Dottorato di ricerca – Ph.D. ve Scuole di Specializzazione – Uzmanlık Dersleri (3. Akademik derece).
- Lisans – Laurea
Bu seviyede eğitim, öğrencilere genel mesleki yöntem ve içeriklerin yanı sıra belirli mesleki becerilerden yeterli derecede sahip olmayı garanti altına almayı amaçlarlar. Genel kabul şartı, 13 yıllık eğitimin tamamlanmasından sonra ve ilgili Devlet incelemelerinin ardından verilen okul diploması yeterliliğidir; Ayrıca, uluslar arası anlamda da 12 yıllık bir eğitim gerekliliği şart koşulmaktadır.
Lisans derecesi üç yılı yani 180 krediyi başarılı olarak tamamlayan öğrencilere verilmektedir. Lisans diploması alan öğrenciler, sivil hizmetlere ve 2. döngü derslerine katılma hakkı vermektedir.
- Yüksek Lisans dersi
Öğrencilere, belirli alanlarda yüksek nitelikli bir etkinlik gerçekleştirmek için ileri bir eğitim düzeyi sunmayı amaçlarlar. Kabul şartı olarak, genellikle bir Lisans veya benzer bir uluslar arası dereceyi gerektirmektedir. Ayrıca üniversitelerin kendilerine ait kabul koşulları d mevcuttur.
Yüksek lisans derecesi 2 yılı yani 120 krediyi başarı ile tamamlayan öğrencilere verilir ve bunun yanı sıra bir tez savunması gereklidir.
Sınırlı sayıda program (diş hekimliği, insan tıbbı, eczacılık, veterinerlik, tıp, mimarlık, hukuk gibi) lisans ve yüksek lisans eğitimini birlikte vermeyi sağlar. Bu eğitim 5 ya da 6 yıllık bir süreçte blok halinde verilir. Bu sayede aynı anda hem lisans hem de yüksek lisans yapabilirsiniz.
Yüksek Lisans derecesi almak, sivil hizmete, araştırma doktorası programlarına ve 3. devrenin diğer tüm lisans programlarına erişim izni sağlar.
- Dottorato di ricerca – Ph.D. ve Scuole di Specializzazione – Doktora
Doktora çok yüksek bilimsel araştırma için öğrencileri eğitmeyi amaçlayan bir derecedir. Yenilikçi öğretim yöntemleri, güncellenmiş teknolojiler, yurtdışında eğitim dönemleri ve uzmanlaşmış araştırma merkezlerinde denetlenen etkinlikleri benimseyen doktora programlarına kabul şartı, bir yüksek lisans derecesi (veya benzer bir yabancı derece) gerektirir ve belirli bir rekabeti gerektirir. Doktora eğitimi en az 3 yıl sürer ve bir doktora öğrencisi, final sınavında savunulacak orijinal bir tez hazırlamalıdır.
Yüksek Öğretim Kurumlarının Türleri
Üniversiteler (teknik okullar dahil) ve eşdeğer kurumlar, üst düzey sanatlar ve müzik eğitim kurumları (Afam) ve Yüksek teknik enstitüler (ITS’ler) olmak üzere ikiye ayrılmıştır. ITS’ler yalnızca kısa süreli ilk dönem dersleri sunmaktadır.
Tüm kurumların listesi, Eğitim Bakanlığı, üniversite ve araştırma web sitesinde (Miur) mevcuttur. Buna ek olarak, Miur, tüm üniversitelerin listesinin yanında, İtalya’daki yüksek öğretime erişmek için gerekli tüm bilgileri sağlayan evrensel bir portal başlatmıştır.
- Üst Düzey Sanatlar ve Müzik Eğitimi (Afam)
Bu kurumlar, esim, heykel, dekorasyon, manzara, müzik ve tiyatro gibi alanlarda özel eğitim veren kurumlardır. Bu konularda kariyer yapmak isteyen ve uzmanlaşmak isteyen öğrenciler bu kurumları tercih ederler.
- Yüksek teknik enstitüler (ITS)
ITS’ler dernekler ve vakıflar arasında bunların karışımı şeklinde olan kurumlardır. Ülke çapında pek çok ITS bulunmaktadır ve bunlar belirli şartları yerine getirmesi gereken kurumlardır. Günümüzde İtalya’da 63 adet ITS bulunmaktadır.
SÖZLÜK
İtalya’daki üniversitelerde belirli kalıplar bulunmaktadır. Bu kalıpları bilmediğiniz takdirde sisteme tam anlamıyla hakim olamazsınız. Bu kalıplar şunlardır;
Credit Trasfer Unit: Üniversitenin eğitim kredisi sistemi, öğrencilerin ulusal ve uluslararası düzeyde dolaşımını kolaylaştırmak için sunulmuştur. Krediler (CFU), bir öğrencinin ders saatinin toplamı, çalışma saatleri ve ders saatleri açısından ölçmek için kullanılan birimlerdir. Bir kredi, 25 saatlik çalışmaya karşılık gelir. Bir akademik yıl toplam 60 kredi alınır.
Krediler, sınavları geçerek veya her üniversite tarafından oluşturulan diğer değerlendirme formlarıyla elde edilir. Genel not olarak sayılmazlar ve bu nedenle diğer türdeki değerlendirmelerle elde edilen notlardan bağımsızdırlar.
Lisans dersleri sınıfları: Eğitim amaçlarını ve öğretim-öğrenim faaliyetlerini paylaşan tüm lisans dersleri Sınıflar olarak adlandırılan gruplar halinde organize edilir. Bireysel lisans derslerinin içeriği, üniversiteler tarafından özerk olarak belirlenir; bununla birlikte, bir lisans dersi oluştururken, bireysel kurumların ulusal düzeyde sabit bazı genel gereksinimleri kabul etmesi gerekir. Aynı sınıfa ait derecelerin aynı yasal değeri vardır.
Akademik unvanlar: Lisans “Dottore” unvanını verir, Yüksek Lisans derecesi “Dottore magistrale” unvanını verir ve Doktora derecesi “Dottore di ricerca” unvanını verir.
Ortak dereceler: İtalyan üniversiteleri yabancı ortak üniversiteler ile işbirliği içinde lisans eğitimi verebilmektedirler. Entegre müfredat tamamlandıktan sonra ortak veya çift derece verilir.